Fail ve Mağdur
- Fail: Göçmen kaçakçılığını organize eden veya aracı olan kişi ya da kişiler.
- Mağdur: Göçmen statüsündeki bireyler.
Eylem Türü
- Göçmenlerin yasal olmayan yollarla Türkiye’ye sokulması,
- Göçmenlerin yasal olmayan yollarla Türkiye’den çıkarılması.
Menfaat Sağlama
Failin, bu eylemden maddi kazanç veya başka bir çıkar sağlaması gerekir. Ancak çıkar sağlanmasa bile eylem suçu oluşturur.
Tehlike Suçu
Göçmen kaçakçılığı, bir \”tehlike suçu\” olarak değerlendirilir. Yani, bir zarar oluşmasa bile suçun unsurları oluşmuş kabul edilir.
TCK’da Göçmen Kaçakçılığı Suçuna İlişkin Cezalar
TCK Madde 79 – Temel Ceza
Göçmen kaçakçılığı suçunu işleyen kişi:
- 3 yıldan 8 yıla kadar hapis ve
- 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Cezayı Artırıcı Nedenler
Göçmen kaçakçılığı suçu şu durumlarda daha ağır cezalandırılır:
- Suçun birden fazla kişi tarafından organize şekilde işlenmesi,
- Göçmenlerin yaşamını veya sağlığını tehlikeye sokacak şekilde işlenmesi,
- Göçmenlerin onur kırıcı muameleye maruz bırakılması.
Cezayı Hafifletici Nedenler
Failin etkin pişmanlık göstermesi ve suçun sonuçlarını gidermesi durumunda cezada indirim uygulanabilir.
Göçmen Kaçakçılığı Davalarında Hukuki Süreç
1. Soruşturma Evresi
Göçmen kaçakçılığı suçunun şikayete tabi olmaması nedeniyle, güvenlik birimleri suçun işlendiğini öğrendiği anda soruşturma başlatır. Bu süreçte:
- Göçmenlerin ifadeleri alınır,
- Olay yeri incelemesi yapılır,
- Organizatörlerin kimlikleri tespit edilir.
2. Kovuşturma Evresi
Savcılık tarafından hazırlanan iddianame Ağır Ceza Mahkemesi’ne sunulur. Mahkemede, deliller değerlendirilerek sanığın suçlu olup olmadığına karar verilir.
3. Mahkeme Kararı
Mahkeme, sanığın suçlu bulunması durumunda kanunda öngörülen cezaları uygular. Suçun organize şekilde işlenmesi veya göçmenlerin zarar görmesi gibi durumlarda cezalar artırılır.
4. Temyiz ve Yargıtay Süreci
Sanık veya mağdur taraf, mahkeme kararını temyiz edebilir. Yargıtay, hukuki hata yapılıp yapılmadığını inceleyerek kararı bozabilir veya onaylayabilir.
Yargıtay Kararları ile Göçmen Kaçakçılığı Suçuna Yaklaşımlar
- Yargıtay 8. Ceza Dairesi Kararı (2019/4876):
Bir grup göçmenin sahte belgelerle Türkiye’den yurt dışına çıkarılmaya çalışılması olayında, sanıkların organize şekilde hareket ettikleri ve maddi menfaat sağladıkları tespit edilmiş, cezada artırıma gidilmiştir. - Yargıtay 6. Ceza Dairesi Kararı (2021/1245):
Göçmenlerin deniz yoluyla taşınması sırasında bir göçmenin hayatını kaybetmesi, suçun mağdurların yaşamını tehlikeye sokacak şekilde işlendiğini göstermiş ve ceza üst sınırdan verilmiştir. - Yargıtay Ceza Genel Kurulu Kararı (2020/329):
Sanığın göçmenlerden maddi kazanç sağlamaması nedeniyle cezada indirime gidilmiştir. Ancak tehlike suçu olması nedeniyle suç unsurlarının oluştuğuna karar verilmiştir.